Stranger Songs: 8 Films By Robert Altman & Paul Thomas Anderson

‘Alles aan de films van Robert Altman is een inspiratie voor me geweest’, zo stelde regisseur Paul Thomas Anderson in een interview rond de release van There Will Be Blood (2007), de film die hij opdroeg aan zijn toen net overleden voorbeeld.

Dit jaar is het honderd jaar geleden dat Robert Altman werd geboren. Hij behoorde – ofschoon wat ouder dan de rest – tot de belangrijkste filmmakers van de New Hollywood-stroming, de lichting regisseurs die eind jaren zestig het studiosysteem omverwierpen met hun rauwe, realistische en innovatieve films. Van deze generatie – waartoe ook Coppola, Scorsese en Friedkin behoren – is Altman zonder twijfel de meest eigenzinnige filmmaker. Hij brak door met de iconische oorlogssatire M*A*S*H en vervolgde met een keur aan meesterwerken in de vroege jaren zeventig, waaronder de onorthodoxe western McCabe & Mrs. Miller en het muziekepos Nashville, dit jaar vijftig jaar oud. Met een scherp gevoel voor satire en genre wist Altman film na film het idee van de Amerikaanse Droom terug te brengen naar de pijnlijke realiteit: een spel zonder winnaars.

Regisseur Paul Thomas Anderson, wiens nieuwe film One Battle After Another op 25 september wordt uitgebracht, werd door niemand méér geïnspireerd dan door Altman. Hij verslond zijn films al op jonge leeftijd en met name Nashville en The Long Goodbye maakten grote indruk. De invloed is evident: van de Altmanesque overlappende dialogen in Phantom Thread tot de aan Short Cuts en Nashville verwante ensemblefilms Magnolia en Boogie Nights. En dan is er natuurlijk nog de fixatie op de Amerikaanse succesgedachte: de nihilistische geldzucht van Daniel Plainview in There Will Be Blood is moeilijk los te zien van het opportunisme van de beroepsgokker John McCabe in McCabe & Mrs. Miller.

In dit dubbel-retrospectief worden enkele hoogtepunten uit de oeuvres van beide regisseurs uitgelicht.