Utøya 22. juli
Veelbesproken hyperrealistisch beklemmend drama over de politieke massamoord op sociaaldemocratische jongeren op het eiland Utøya.
In één take en in real time laat de Noorse regisseur Erik Poppe de kijker getuige zijn van de 72 minuten durende gruwelijke moordpartij vanuit het oogpunt van de slachtoffers. De regisseur stelt de slachtoffers bewust centraal in het Noorse nationale trauma, en poogt met zijn filmische verbeelding op realistische wijze het verhaal te vertellen waartoe vele slachtoffers niet meer in staat zijn. Vanuit het perspectief van de fictieve personage Kaja toont de regisseur de gruwelijke gebeurtenissen. Poppe geeft geen politieke achtergrond, maar registreert alleen de beleving van de hoofdpersoon. Die zoekt haar zusje, en beweegt daarom voortdurend over het eiland.
Na de première tijdens het filmfestival in Berlijn was het publiek overweldigd door Utøya 22. Juli, doodstil en in tranen. Een film waarbij je als kijker meegaat in de paniek en angst van de jongeren, en gemaakt als eerbetoon aan de slachtoffers, opdat we niet vergeten.
Overlevenden en hun familieleden zagen Utøya 22. Juli als eersten. Vooral het feit dat Anders Breivik geen personage is geworden maar een schaduwfiguur vinden zij erg belangrijk. De 24-jarige Ingrid Endredrud die de aanslag meemaakte, hielp regisseur Poppe bij het maken van de film. Volgens haar biedt de film de mogelijkheid deze belangrijke gebeurtenis in de Noorse geschiedenis op een andere manier te vertellen: vanuit het oogpunt van de slachtoffers. ‘Wat ik op Utøya heb beleefd, valt onmogelijk uit te leggen. Ik kan het alleen van een afstand vertellen, maar een film kan dingen overbrengen die niet in woorden te vatten zijn’, aldus Endrerud op de persconferentie in Berlijn.
Bekijk hier de reportage die Nieuwsuur (NOS) maakte over de film.