Leto
Frisse en bruisende zwart-witfilm over de underground muziekscene in Leningrad aan de vooravond van de perestrojka, gebaseerd op de beginjaren van de Russische band Kino. Met humor en lef gaan de bandleden de staatscensuur te lijf.
Leningrad, in de vroege jaren tachtig. Lp’s van Lou Reed, Blondie en David Bowie worden het land in gesmokkeld. In krappe appartementen maken rebelse jongeren samen muziek. Het leven van de jonge muzikant Viktor Tsoï komt in een stroomversnelling als hij Mike ontmoet, de charismatische zanger van de band Zoopark. Tussen Viktor, Mike en Mike’s vrouw Natasha ontstaat een bijzondere driehoeksverhouding. Samen zullen zij de Sovjet-Unie laten rocken.
De Russische regisseur en toneelschrijver Kirill Serebrennikov levert met LETO een sprankelende rockmusical af, over een zomer vol muziek, rebellie en liefde. Serebrennikov speelt naar hartenlust met beeld, montage en geluid en onderbreekt zijn film op gezette momenten voor verrukkelijke videoclip-intermezzo’s waarin Russen op straat en in de tram in steenkolenengels nummers van Lou Reed en Talking Heads zingen. De première in Cannes kon Serebrennikov niet bijwonen; hij werd door het Russische regime onder huisarrest geplaatst. (mv)
‘Tusovka’, zo luidde het begrip voor het informele karakter van de rockscene in Leningrad, begin jaren tachtig. Muziek kon overal gespeeld worden: in kamers, kelders, parken en verlaten winkels. Structurele tegenstand van de Communistische Partij was slechts voeding voor de overtuigingen van de langharige halfgoden – waaronder Mike Naumenko en Viktor Tsoi. Het zijn hun vroege carrières die centraal staan in deze film.
Toen Gorbatsjov in 1985 zijn ideeën van perestrojka en glasnost introduceerde was het exit ‘tusovka’. De staat begon concerten te sponsoren en de meeste rocksterren accepteerden deze mogelijkheden en zakken vol geld. Al snel kwam echter het besef dat deze zaken waardeloos waren tegenover de counterculture spirit die hen in eerste instantie naar de rockmuziek had geleid. In de jaren negentig kwam alles tot een einde: de Sovjet-Unie, maar ook de muziek die constant tegenwicht bood aan de corrupte staat.
En nu? Er lijkt weinig schot te zitten in de dominante Russische ideologie. Prangend voorbeeld is Pussy Riot, de radicaal feministische punkband die consequent door Poetin en consorten wordt vervolgd. Deze grijze realiteit maakt de roze bril van LETO echter wel extra aangenaam (wg).
Meer weten over de politieke heisa rondom LETO?